Show simple item record

dc.contributor.advisorChálela Álvarez, Gracielaspa
dc.contributor.advisorJaimes Reatiga, Luis Eduardospa
dc.contributor.advisorRojas Aguilar, Norma Yadiraspa
dc.contributor.authorÁlvarez Mora, Diana Ximenaspa
dc.contributor.authorRobledo Gil, Jimenaspa
dc.coverage.spatialBucaramanga (Santander, Colombia)spa
dc.coverage.temporal2019spa
dc.date.accessioned2020-07-27T18:56:40Z
dc.date.available2020-07-27T18:56:40Z
dc.date.issued2019
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/20.500.12749/7050
dc.description.abstractEste proyecto desarrolla la caracterización de la semilla de la planta de Higuerilla (Ricinus Communis), la extracción del aceite, su refinación y el proceso de transesterificación para la obtención del biodiesel. Se discuten las características, limitaciones y beneficios del biodiesel obtenido. Su justificación se explica en su desarrollo en los aspectos de viabilidad y metodología empleada. Mediante diseño experimental se obtuvo biodiesel a partir de aceite de higuerilla, el cual tuvo un proceso de extracción experimental en laboratorio. Posteriormente se realizó una caracterización para poder analizar parámetros de calidad del mismo, midiendo su densidad, viscosidad cinemática, humedad, y acidez. Para el caso de Colombia no se puede partir de una referencia en el desarrollo de esta biomasa, pero es una opción promisoria debido a que no pertenece a la cadena alimenticia por su nivel de toxicidad, además, de que brinda unas grandes ventajas en su cultivo. Para obtener el producto final Biodiesel se llevó a cabo una reacción de transesterificación del aceite de higuerilla con etanol, usando hidróxido de sodio (NaOH) como catalizador. De este proceso de transesterificación se obtuvo glicerina, la cual fue empleada en la producción del co-producto; este se produjo con el fin de demostrar el aprovechamiento de la higuerilla en la biorefinería. Paralelamente se simuló en el Software Aspen Hysys para comparar los resultados obtenidos, con los alcanzados en laboratoriospa
dc.description.tableofcontents1. INTRODUCCIÓN ......................................................................................................................... 16 2. OBJETIVOS ................................................................................................................................. 18 2.1. OBJETIVO GENERAL ........................................................................................................... 18 2.2. OBJETIVOS ESPECÍFICOS.................................................................................................... 18 3. ESTADO DEL ARTE ..................................................................................................................... 19 4. METODOLOGÍA DE INVESTIGACIÓN ......................................................................................... 21 5. FUNDAMENTO TEÓRICO ........................................................................................................... 22 5.1. MARCO TEÓRICO .............................................................................................................. 22 5.2. ENERGÍAS RENOVABLES .................................................................................................... 22 5.2.1. Biomasa ..................................................................................................................... 23 5.3. RICINUS COMMUNIS (HIGUERILLA) .................................................................................. 24 5.4. ACEITE DE RICINO ............................................................................................................. 31 5.4.1. Composición .............................................................................................................. 32 5.4.2. Características fisicoquímicas del aceite de ricino .................................................... 32 5.4.3. Usos ........................................................................................................................... 34 5.4.4. Obtención del aceite de ricino .................................................................................. 34 5.5. EXTRACCIÓN DE ACEITE DE RICINO .................................................................................. 35 5.5.1. Extracción mecánica ................................................................................................. 35 5.5.2. Extracción química .................................................................................................... 36 5.6. BIORREFINERIA .................................................................................................................. 37 5.7. BIODIESEL .......................................................................................................................... 38 5.7.1. Obtención de biodiesel (transesterificación) ............................................................ 38 5.7.2. Biodiesel de Higuerilla ............................................................................................... 41 5.7.3. Normativa para Biodiesel .......................................................................................... 41 5.7.4. Producción mundial de biodiesel .............................................................................. 43 6. METODOLOGÍA EXPERIMENTAL ............................................................................................... 45 6.1. MATERIALES DE LABORATORIO ........................................................................................ 45 6.2. ESPECIFICACIONES DE LOS MATERIALES UTILIZADOS ...................................................... 46 6.3. CARACTERIZACIÓN DE SEMILLA DE HIGUERILLA .............................................................. 47 6.3.1. Descripción de semilla .............................................................................................. 47 6.3.2. Proceso de caracterización de la semilla .................................................................. 48 6.4. EXTRACCIÓN DEL ACEITE .................................................................................................. 48 6.4.1. Descripción del proceso ............................................................................................ 48 6.4.2. Caracterización del aceite ......................................................................................... 50 6.5. DISEÑO EXPERIMENTAL .................................................................................................... 54 6.6. PRODUCCIÓN DE BIODIESEL ............................................................................................. 55 6.6.1. Condiciones de reacción ........................................................................................... 55 6.6.2. Elementos utilizados ................................................................................................. 55 6.6.3. Especificaciones de equipos ...................................................................................... 55 6.6.4. Proceso de producción.............................................................................................. 56 6.7. CARACTERIZACIÓN DEL BIODIESEL ................................................................................... 60 6.7.1. Densidad ................................................................................................................... 60 6.7.2. Índice de acidez ......................................................................................................... 61 6.7.3. Viscosidad ................................................................................................................. 61 6.7.4. pH .............................................................................................................................. 62 6.7.5. % de rendimiento ...................................................................................................... 63 6.8. PRODUCCIÓN DEL CO-PRODUCTO .................................................................................... 63 6.8.1. Tipo de crema ........................................................................................................... 63 6.8.2. Ingredientes utilizados .............................................................................................. 64 6.8.3. Cantidad de ingredientes .......................................................................................... 64 6.8.4. Proceso de producción.............................................................................................. 65 7. DESARROLLO DE SOFTWARE ..................................................................................................... 67 7.1. SIMULACIÓN ASPEN HYSYS ............................................................................................... 67 7.1.1. Proceso de Simulación .............................................................................................. 67 8. RESULTADOS ............................................................................................................................. 75 8.1. RESULTADOS DISEÑO DE EXPERIMENTOS ........................................................................ 75 8.2. RESULTADOS DE CARACTERIZACIÓN DEL BIODIESEL ........................................................ 76 8.2.1. Densidad ................................................................................................................... 76 8.2.2. Índice de acidez ......................................................................................................... 76 8.2.3. Viscosidad ................................................................................................................. 77 8.2.4. pH .............................................................................................................................. 78 8.2.5. % rendimiento ........................................................................................................... 78 8.2.6. Cromatografía ........................................................................................................... 79 8.3. ESTUDIO COMPARATIVO EL ACEITE DE PALMA Y EL ACEITE DE HIGUERILLA ................... 81 8.3.1. Comparación ............................................................................................................. 81 8.3.2. Comparación de rendimiento del cultivo ................................................................. 82 8.3.3. Impactos ambientales generados por el cultivo ....................................................... 83 8.4. DIAGRAMA DE LA BIOREFINERIA ...................................................................................... 84 8.5. OBJETIVOS DE DESARROLLO SOSTENIBLE CUMPLIDOS .................................................... 85 9. CONCLUSIONES ......................................................................................................................... 87 10. RECOMENDACIONES ............................................................................................................. 87 11. BIBLIOGRAFÍA ........................................................................................................................ 88spa
dc.format.mimetypeapplication/pdfspa
dc.language.isospaspa
dc.rights.urihttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/2.5/co/*
dc.titleUtilización del aceite Ricinus Communis (Higuerilla) para la obtención de biodiesel, un co-producto y su simulación en el software Aspen Hysysspa
dc.title.translatedUse of Ricinus Communis (Higuerilla) oil to obtain biodiesel, a co-product and its simulation in the Aspen Hysys softwareeng
dc.degree.nameIngeniero Mecatrónicospa
dc.publisher.grantorUniversidad Autónoma de Bucaramanga UNABspa
dc.rights.localAbierto (Texto Completo)spa
dc.publisher.facultyFacultad Ingenieríaspa
dc.publisher.programPregrado Ingeniería Mecatrónicaspa
dc.description.degreelevelPregradospa
dc.type.driverinfo:eu-repo/semantics/bachelorThesis
dc.type.localTrabajo de Gradospa
dc.type.coarhttp://purl.org/coar/resource_type/c_7a1f
dc.subject.keywordsEnergy engineeringeng
dc.subject.keywordsBiorefineryeng
dc.subject.keywordsBiotechnologyeng
dc.subject.keywordsEnvironmenteng
dc.subject.keywordsRenewable energyeng
dc.identifier.instnameinstname:Universidad Autónoma de Bucaramanga - UNABspa
dc.identifier.reponamereponame:Repositorio Institucional UNABspa
dc.type.hasversioninfo:eu-repo/semantics/acceptedVersion
dc.rights.accessrightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessspa
dc.rights.accessrightshttp://purl.org/coar/access_right/c_abf2spa
dc.relation.referencesA. A. Apostolakou, I. K. Kookos, C. Marazioti, and K. C. Angelopoulos, “Techno-economic analysis of a biodiesel production process from vegetable oils,” Fuel Process. Technol., vol. 90, no. 7–8, pp. 1023–1031, Jul. 2009.spa
dc.relation.referencesA. Benavides and P. Benjumea, “El biodiesel de aceite de higuerilla como combustible alternativo para motores diesel,” Dyna, vol. 74, no. 153, pp. 141–150, 2007.spa
dc.relation.referencesA. C. Les, “Aprovechamiento De Residuos Agroindustriales Como Biocombustible Y Biorefinería Utilization of Agroindustriales Residues As Biofuels and Biorefinery Utilisation Des Residus,” vol. 12, no. 2, pp. 10–19, 2014.spa
dc.relation.referencesA. F. R. González and E. G. G. H. G. T. Castañeda, “Variables de operación en el proceso de transesterificación de aceites vegetales: una revisión - catálisis química,” 2009. [Online]. Available: file:///D:/Downloads/15177-129991-1-PB.html.spa
dc.relation.references“Agencia de noticias UN,” 2008. [Online]. Available: http://historico.agenciadenoticias.unal.edu.co/articulos/ciencia_tecnologia/ciencia_tecnologia_20080514_biodisel.html.spa
dc.relation.referencesA. J. Perez Cortes and K. J. Dumar Oyola, “ANALISIS DE CICLO DE VIDA PARA LA PRODUCCION DE BIODIESEL A PARTIR DE ACEITE DE HIGUERILLA Y ETANOL,” 2011.spa
dc.relation.referencesA. P. Tetraplóide, “Oro Verde ®,” vol. 55, no. 18, pp. 6571–6572, 2009.spa
dc.relation.referencesB. K. Barnwal and M. P. Sharma, “Prospects of biodiesel production from vegetable oils in India,” Renew. Sustain. Energy Rev., vol. 9, no. 4, pp. 363–378, Aug. 2005.spa
dc.relation.referencesB. Kamm and M. Kamm, “Principles of biorefineries,” Appl. Microbiol. Biotechnol., vol. 64, no. 2, pp. 137–145, 2004.spa
dc.relation.referencesB. O. D. Costa, M. L. Pisarello, and C. a Querini, “Procesos de Producción de Biodiesel : Uso de Materias Primas Alternativas y de Alta Acidez,” 2005.spa
dc.relation.referencesC. Molina, “La hora del biodiesel,” 52, pp. 15–18.spa
dc.relation.references“CUIDEMOS EL PLANETA,” 2018. [Online]. Available: https://cuidemoselplaneta.org/energias-renovables/.spa
dc.relation.referencesD. E. RODRIGUEZ ARIAS and J. S. DUQUE NIETO, “PLAN DE NEGOCIOS PARA EL CULTIVO DE HIGUERILLA, ESTUDIO DE CASO MUNICIPIO DE BALBOA (RISARALDA,” 2010.spa
dc.relation.referencesE. E. Silva Lora, J. C. Escobar Palacio, J. A. García Núñez, and J. C. . Barrera Hernandez, “Bioenergía y biorrefinerías para caña de azúcar y palma de aceite*,” Palmas, vol. 37, no. Especial Tomo II, pp. 290–294, 2016.spa
dc.relation.references“ECOLOGIA HOY.” [Online]. Available: https://www.ecologiahoy.com/biomasa.spa
dc.relation.references“Energías renovables,” 2018.spa
dc.relation.referencesG. Hincapié, A. Moreno, and D. López, “Transesterificación de aceite de higuerilla crudo utilizando catalizadores heterogéneos - estudio preliminar,” DYNA, vol. 78, no. 169, 2011.spa
dc.relation.referencesI. En and M. Automotriz, “Universidad técnica del norte,” 2018.spa
dc.relation.referencesI. M. Atadashi, M. K. Aroua, and A. A. Aziz, “Biodiesel separation and purification: A review,” Renew. Energy, vol. 36, no. 2, pp. 437–443, Feb. 2011.spa
dc.relation.referencesI. Sánchez and K. Huertas, “Obtención y caracterización de biodiesel a partir de aceite de semilla,” p. 152, 2012.spa
dc.relation.referencesJ. A. Alfonso Alvarez, “Obtención de biodiesel a partir de aceites usados en casa habitación de la comunidad del Refugio,” p. 78, 2013.spa
dc.relation.referencesJ. W. HILL and D. K. KOLB, Quimica del nuevo milenio. 1999.spa
dc.relation.referencesL. C. Meher, D. Vidya Sagar, and S. N. Naik, “Technical aspects of biodiesel production by transesterification—a review,” Renew. Sustain. Energy Rev., vol. 10, no. 3, pp. 248–268, Jun. 2006.spa
dc.relation.references“laboratiorio quimico.” [Online]. Available: https://www.tplaboratorioquimico.com/laboratorio-quimico/procedimientos-basicos-de-laboratorio/que-es-la-cromatografia.html.spa
dc.relation.references“LENNTECH.” [Online]. Available: https://www.lenntech.es/ph-y-alcalinidad.htm#ixzz63DT1UC5U.spa
dc.relation.referencesM. Balat and H. Balat, “A critical review of bio-diesel as a vehicular fuel,” Energy Convers. Manag., vol. 49, no. 10, pp. 2727–2741, Oct. 2008.spa
dc.relation.referencesM. ESQUIVEL ROJAS and J. E. SANTANDER GOMEZ, “SINTESIS DE BIODIESEL A PARTIR DE HIGUERILLA (RICINUS COMMUNIS) Y ANALISIS DE SU CICLO DE VIDA,” 2018.spa
dc.relation.referencesN. Kaushik, K. Kumar, and S. Kumar, “Potential of <I>Jatropha curcas</I> for Biofuels,” J. Biobased Mater. Bioenergy, vol. 1, no. 3, pp. 301–314, 2008.spa
dc.relation.referencesO. Gaona, “Comportamiento ecofisiológico de variedades de higuerilla (Ricinus communis L.) para la producción sostenible de aceite y biodiesel en diferentes agroecosistemas,” Core.Kmi.Open.Ac.Uk, p. 137, 2012.spa
dc.relation.referencesOCDE-FAO, “BIOCOMBUSTIBLES,” 2017.spa
dc.relation.referencesP. C. ; R. Ramakumar, “An approach to quantify the technical benefits of distributed generation Publisher: IEEE.”spa
dc.relation.referencesP. M. NATALIA and J. URIBE MORON, “DETERMINACIÓN DE LAS CONDICIONES ÓPTIMAS PARA LA PRODUCCIÓN DE BIODIESEL A PARTIR DE ACEITE DE HIGUERILLA (Ricinus Communis) Y ACEITE DE PALMA MIL PESOS (Oenocarpus bataua),” 2008.spa
dc.relation.referencesP. Rodero and M. Rado, “Semana SOSTENIBLE,” 2007. [Online]. Available: https://sostenibilidad.semana.com/medio-ambiente/articulo/palma-aceitera-y-su-cultivo-seca-a-los-montes-de-maria-en-bolivar/37966.spa
dc.relation.referencesR. A. Carrales R La José L Marrugo N Químico Jorge L Abril Castro La, “Rendimientos en semilla y calidad de los aceites del cultivo de Higuerilla.”spa
dc.relation.referencesR. Machado, J. Suárez, and M. Alfonso, “Caracterización morfológica y agroproductiva de procedencias de Ricinus communis L. para la producción de aceite Morphological and agroproductive characterization of Ricinus communis L. provenances for oil production,” Pastos y Forrajes, vol. 35, no. 4, pp. 381–392, 2012.spa
dc.relation.referencesT. N. J. García-cota, V. M. De Cruz-gonzalez, and O. Sanchez-daza, “Purificación de biodiesel obtenido de aceite de ricinus,” Superf. y vacío, vol. 22, no. 3, pp. 20–23, 2009.spa
dc.relation.references“TIENDA DE BIOMASA.” [Online]. Available: https://tiendabiomasa.com/biomasa.spa
dc.relation.references“TRANSFORMING ENERGY,” 2008. [Online]. Available: https://www.nrel.gov/biomass/.spa
dc.relation.referencesUPME, “PLAN INDICATIVO DE ABASTICIMIENTO DE COMBUSTIBLES LIQUIDOS,” 2012.spa
dc.contributor.cvlacChálela Álvarez, Graciela [0000987611]
dc.contributor.cvlacJaimes Reatiga, Luis Eduardo [0001359725]
dc.contributor.googlescholarJaimes Reatiga, Luis Eduardo [dLRj8R4AAAAJ]
dc.contributor.orcidChálela Álvarez, Graciela [0000-0002-2053-1859]
dc.contributor.orcidJaimes Reatiga, Luis Eduardo [0000-0003-0987-6159]
dc.contributor.researchgateJaimes Reatiga, Luis Eduardo [Luis_Eduardo_Jaimes_Reatiga]
dc.subject.lembAceite de ricinospa
dc.subject.lembBiodiéselspa
dc.subject.lembSoftware para computadoresspa
dc.identifier.repourlrepourl:https://repository.unab.edu.cospa
dc.description.abstractenglishThis project develops the characterization of the seed of the Higuerilla plant (Ricinus Communis), the extraction of the oil, its refining and the transesterification process to obtain the biodiesel. The characteristics, limitations and benefits of the biodiesel obtained are discussed. Its justification is explained in its development in the aspects of viability and methodology used. By means of an experimental design, biodiesel was obtained from fig oil, which had an experimental extraction process in the laboratory. Subsequently, a characterization was performed to analyze its quality parameters, measuring its density, kinematic viscosity, humidity, and acidity. In the case of Colombia, it is not possible to start from a reference in the development of this biomass, but it is a promising option because it does not belong to the food chain because of its toxicity level, in addition, because it offers great advantages in its cultivation. To obtain the final Biodiesel product, a transesterification reaction of the fig oil with ethanol was carried out, using sodium hydroxide (NaOH) as a catalyst. Glycerin was obtained from this transesterification process, which was used in the production of the co-product; This occurred in order to demonstrate the use of the fig tree in the biorefinery. At the same time, it was simulated in the Aspen Hysys Software to compare the results obtained, with those achieved in the laboratoryeng
dc.subject.proposalAmbientespa
dc.subject.proposalIngeniería en energíaspa
dc.subject.proposalBiotecnologíaspa
dc.subject.proposalBiorrefineríaspa
dc.subject.proposalEnergías renovablesspa
dc.type.redcolhttp://purl.org/redcol/resource_type/TP
dc.rights.creativecommonsAtribución-NoComercial-SinDerivadas 2.5 Colombia*
dc.coverage.campusUNAB Campus Bucaramangaspa
dc.description.learningmodalityModalidad Presencialspa


Files in this item

Thumbnail
Thumbnail

This item appears in the following Collection(s)

Show simple item record

Atribución-NoComercial-SinDerivadas 2.5 Colombia
Except where otherwise noted, this item's license is described as Atribución-NoComercial-SinDerivadas 2.5 Colombia